Zor insanlarla nasıl başa çıkılır sorusunun cevabı günümüzde birçoğumuzun büyük bir ihtiyacı. Zor, inatçı, kibirli ve agresif insanlar her yerde. Hatta bazen biz de hayatın zorlu koşulları içerisinde hoş olmayan bu özellikleri gösterebiliyoruz. Birçok insan hayatta yaşadıkları olumsuz deneyimler sonucu bize de hayatı zorlaştırabiliyorlar. Eğer siz de evinizde, yurdunuzda, okulunuzda veya iş yerinizde zor insanlar ile mücadele etmek durumunda kalıyorsanız, birtakım stratejilere ihtiyacınız var.
Karşınızdaki Kişiyi Gözlemleyin
Karşınızdaki zor insanların hepsi aynı türde olmayacaklar. Bu yüzden onlara karşı nasıl davranmanız gerektiğini anlayabilmek için önce onları yakından gözlemlemeniz gerekecek. Tabi ki insanları tümüyle tek bir kategoride tanımlamak çok gerçekçi değil, fakat birçoğumuzun karşısına sıklıkla belli başlı zor insan profilleri çıkıyor. Şimdi aşağıdaki en sık karşılaşılan zor insan profillerini iyice inceleyin. Sizin başa çıkmanız gereken kişi hangi kategoriye daha yakın?
- Agresifler: Baskın karakterli, dediğim dedik kişilikler. İstedikleri olmadığı zaman çabuk öfkelenir veya bazı agresif tepkiler verirler.
- Negatifler: Sürekli şikayet eden ve her şeyin kötü tarafını gören kişilikler. Bulundukları ortamda sürekli mutsuzluk ve kötü haberler yayarlar.
- Her Şeyi Bilenler: Her şeyin en iyisini yalnızca kendisinin bildiğine inanan ve asla karşısındaki insanı dinlemeyen kişilikler. Sürekli konuşurlar ve karşılarındaki kişinin sözünü keserek daha iyisini bildiklerini ispatlamaya çalışırlar.
- Her Şeyi Sizden Bekleyenler: Asla harekete geçemeyen veya karar veremeyen kişilikler. Bir türlü ne yapacaklarını bilemedikleri için insanı yorarlar.
- Pasif Agresifler: Memnuniyetsizliklerini dolaylı yoldan hissettiren kişilikler. Sorunun ne olduğunu asla doğrudan söylemeyip insanı huzursuz eden sözler söylerler ve davranışlar sergilerler.
- Dedikoducular: Sürekli başkalarının hayatları ile ilgilenen kişilikler. Kendileri hakkında fazla bilgi paylaşmazlar ama sürekli oradan oraya laf taşırlar.
- Manipülatifler: Kendi isteklerini elde etmek için diğer insanları yönlendiren kişilikler. Olayları sizin iyiliğiniz içinmiş gibi gösterip aslında kendi çıkarlarını ön planda tutarlar.
Zor bir insanlar karşılaştığınızda kendinizi suçlamayın, onlara büyük tepkiler vermeyin ve kendinizi açıklamaya çalışmayın. Karşınızdaki insanı daha iyi anlayabilmek için bir süre sadece gözlemleyin.
Kimseyi Değiştirmeye Çalışmayın
Genellikle çevremizdeki zor insanları değiştirmek için iyi niyetle çabalarız. Onlara hatalarını söylemek ve onları değiştirmek isteriz. Fakat bu gereksiz bir çabadır. Değişmek istemeyeni kimse değiştiremez. Öncelikle bunu kabul etmek zorundasınız. Eğer birini değiştirmek için tek taraflı bir çaba içerisine girerseniz, genellikle hayatınızdaki zor insanı daha çok tetiklersiniz. Enerjinizi başkalarını değiştirmek yerine kendi isteklerinize odaklanmak için harcayın ve kimseyi değiştirmeye çalışmayın.
Size Zorluk Çıkaran İnsanları Anlayın
Peşinen söyleyeyim. Birini anlamak ve birine hak vermek aynı şey değildir. Size zorluk çıkaran birini anlayabilir fakat ona hak vermeyebilirsiniz. Bu kişiyi anlayabilir fakat yaptığının yanlış olduğunu düşünebilirsiniz. Onu anlayabilir ve hayatınızdan çıkarabilirsiniz. Bu yüzden zor insanları anladığınızda, onlara çıkardıkları zorluk için otomatik olarak hak vereceğinizi düşünmeyin. Çoğu kişi başkaları için ne kadar zor olduğunun farkında bile değildir. Aslında onların meselesi kendi içindeki zorlukların dışarı taşmasıdır.
Sizin hayatınızdaki “zor insan” kendi hayatında hangi konularda zorlanıyor? Bu kişi hayatta neyi önemsiyor? Nelere değer veriyor? Bu kişinin zorluk çıkarmasının altında yatan duygusal ihtiyacı nedir? Birileri tarafından anlaşılmak mı istiyor? Yoksa değer görmek mi? Onaylanmaya mı ihtiyacı var? Yoksa çevresinden kabul görmeye mi?
Sınırlarınızı Belirleyin
Hayatınızda zorluk çıkaran insanları anlıyor olmanız, kişisel sınırlarınızı çiğneteceğiniz anlamına asla gelmez. Kişisel sınırlarımız, başkalarının etrafında kendimizi rahat hissedebilmek için ihtiyaç duyduğumuz kurallar ve bu kurallar bizim hakkımız. Kimsenin bu sınırları çiğneyerek bizi zorlamaya, belli kararlar almaya, küçük düşürmeye ve incitmeye hakkı yok. Bu yüzden bu zor insanlar karşısında dik durmaya ve kişisel sınırlarınızı korumaya özen göstermelisiniz. Bunu ancak kişisel sınırlarınızı bilerek, kararlı olarak ve sakin kalarak başarabilirsiniz. İstemediğiniz her şeye “hayır” demeye hakkınız var.
Yargılamadan Dinleyin
Karşınızdaki zor kişiyi yargılamadan, gözlerinizi devirmeden, offlamadan veya beden dilinizle aşağılamadan ilgiyle dinleyin. Zor diye tabir ettiğimiz insanların birçoğunun ihtiyacı ilgi görmek ve onaylanmaktır. Eğer onları yargılamadan ve kendinizi savunmaya geçmeden gerçekten anlamak için dinlerseniz, ne kadar yumuşayacaklarına hayret edeceksiniz. Bırakın sözü kesilmeden konuşsun ve derdini anlatsın. Siz sadece iyi bir dinleyici olun. Kim bilir belki de size zorluk çıkaran o insanın tek ihtiyacı sizin onu ciddiye almanızdır.
Ne İstediğinize Karar Verin
Günün sonunda bu sizin hayatınız ve vereceğiniz kararlar da sizin kararlarınız. Siz hayatınızdaki bu zor insan ile hangi mesafede durmak istiyorsunuz?
Hayatınızdaki zorlu kişi ailenizden veya aslında gerçekten sevdiklerinizden biriyse, muhtemelen daha yakın ilişkilere sahip olmak daha iyi bir fikir olabilir. Eğer tercihiniz buysa, ihtiyacınız olan bolca sabır ve empati. Karşı tarafı dinleyin ve anlamaya çalışın. Onlara saygı gösterin ve anlayışla yaklaşın. Aynı tarafta olduğunuzu hissettirin ve ihtiyacınız olan kişisel sınırları karşılıklı olarak konuşun. Bu çoğu zaman ilişkinizi daha da yakınlaştırır.
Hayatınızdaki zorlu kişi okul veya iş yaşamınızdan biriyse, biraz mesafeli olmakta fayda var. Profesyonel yaşam, biraz mesafeyi kaldırır. Her zaman saygılı olun ve daha çok dinleyin. Gerçek bir yakınlık kurmak istemiyorsanız, iletişimlerinizi kısa tutun. Eğer yakınlık kurmak isterseniz de sıcakkanlı ve pozitif olun. Sınırlarınızı ne olursa olsun çiğnetmeyin. Ve sınırlarınızı çiğnemeye kalkan biri olursa, sakin kalarak kişisel sınırlarınızın arkasında nezaketle durun.
İç Sesinize Güvenin
İç sesiniz bir şeylerin ters gittiğini söylüyorsa, muhtemelen doğrudur. İnsanların yanında bedeniniz geriliyorsa veya bazı konuşmalar sırasında kendinizi huzursuz hissediyorsanız, bu sıkı bir gözlem yapmanız ve yanlışın nereden kaynaklandığını bulmanız için bir uyarıdır. Bu uyarıyı dikkate alın ve gözlem yapın.
Akıllı Davranın
Sosyal zeka, günümüzde çok önemli. Herkesle eşit mesafede ve aynı samimiyette olursanız, uzun vadede zararlı çıkarsınız. Özellikle zor insanlarla olan ilişkilerinizde iki katı akıllı olun. Tetikleyici konulardan uzak durun. Dedikodu yapılan ortamlarda bulunmayın. Kendinizi savunmanız gereken durumlara düşmeyin. Dedikodular ve söylentiler üzerinden değil, net gerçekler üzerinden iletişim kurun. Bu sizi gereksiz stresten kurtarır.
Nazik ve Pozitif Olun
Zor insanlarla mücadelede imajınız oldukça önemli. Bulunduğunuz ortamda nezaketsiz ve olumsuz bir imaj çiziyorsanız, bu sizi zor bir durumda dezavantajlı bir pozisyonda bırakabilir. Nazik bir tutum sergilemek, gülümsemek, teşekkür etmek ve pozitif bir tutum sergilemek bulunduğunuz ortamda size puan kazandırır. Bunu samimiyetle ve içinizden gelerek yapın. Dost kazanmaya çalışın.
Sosyal Zekanızı Kullanın
İnsanlara çıkardıkları zorluklara uygun muamele gösterin.
Agresif insanlar çatışmalardan beslenirler. Böyle insanların bulunduğu ortamlarda çatışmaları gereksiz yere beslemeyin. Negatif insanlar olumsuzluklardan beslenirler. Böyle insanların bulunduğu ortamlarda mutsuzluğu beslemeyin. Her şeyi bilenler üstünlük kurmaya çalışarak beslenirler. Böyle insanların bulunduğu ortamlarda gereksiz bir ego savaşını beslemeyin. Her şeyi sizden bekleyenler sizin yaşam enerjinizden beslenirler. Böyle insanların bulunduğu ortamlarda karşı tarafı kendi vericiliğinizle beslemeyin. Pasif agresifler dramatik olaylardan beslenirler. Böyle insanların bulunduğu ortamlarda gerilimi beslemeyin. Dedikoducular başkalarının hayatlarıyla beslenirler. Böyle insanların bulunduğu ortamlarda dedikoduyu beslemeyin. Ve son olarak manipülatifler kafa karışıklığından beslenirler. Böyle insanların bulunduğu ortamlarda karmaşayı beslemeyin.
Deneyimleyerek Öğrenin
Günün sonunda en doğru tavsiye hangi tavsiye olursa olsun, bu tür zor insanlarla mücadele etmeyi deneyimleyerek öğreneceksiniz. Zor insanların davranışlarını kişisele almayın. Hepimiz hayatımızın belli dönemlerinde zor insanlarla mücadele etmek durumunda kalıyoruz. Böyle insanlarla karşılaştığınızda dünyanın sonu gelmiş gibi hissetmeyin. Gözlemleyin, görün ve yaşayın. Bir süre sonra bu tarz insanların yarattığı sorunlarla ne kadar kolay başa çıkabildiğinize inanamayacaksınız.
Kendinizi üzmeyin ve alçakgönüllülüğü de pek elden bırakmayın!
Ara sıra da farkında olmadan diğer insanlar için zor biri misiniz bir kontrol edin. Kim bilir belki de zor insan dedikleriniz, sizin farkına bile varmadan sergilediğiniz davranışları size fark etmeden geri yansıtıyorlardır. Ve aslında zor dediğiniz insanlarla mücadelenin ilk adımı kendi zor taraflarınızı biraz törpülemektir. Olamaz mı? Olabilir 🙂
Tüm kolaylıklar sizinle olsun,
Sevgiler,
A.
